داستان ضرب المثل هیهات هیهات

عبارت بالا که جنبه افسوس و ندامت دارد هنگامی به کار برده می شود

که از انجام کاری نادم و متاسف شده باشند

و یا بخواهند کسی را از ارتکاب به اعمال غیر معقول که ناشی از علت جهالت یا جوانی است بر حذر دارند.

عبارت بالا که جنبه افسوس و ندامت دارد هنگامی به کار برده می شود که از آیه 36 از سوره مبارکه المومنون است

که پس از شرح مقدمه ای به عبارت: هیهات، هیهات لما توعدون ختم می شود.

خدای تعالی در این سوره از قرآن کریم

پس از آنکه از کیفیت خلقت بشر به وسیله نطفه و علقه ( خون منعقد شده) و گوشت و استخوان بحث می کند

و آیه فتبارک الله احسن الخالقین را با خلقت زیبای آدمی نازل می فرماید

آن گاه راه سعادت و درستکاری را از رهگذر طاعت و تسلیم و توحید و فروتنی و انجام فرایض موضوعه می آموزد

و با ارسال مثل از طوفان نوح و سایر گرفتاریهایی که دامنگیر اقوام ضاله نظیر ثمود ادامه مطلب...

داستان ضرب المثل دوغ و دوشاب یکی است

وقتی که به فداکاری های افراد توجه نشود و خوب و بد در یک کفه قرار گیرد

به ضرب المثل بالا تمثیل می کنند و یا به عبارت دیگر می گویند : دوغ و دوشاب پیشش یکی است

دوغ که متفرع از ماست است و پس از گرفتن کره از ماست باقی می ماند

در محیط گله داری بیشتر به مصرف تغذی? سگان گله می رسید

دوشاب همان شیره است که با پختن آب انگور به دست می آید

اما وجه تناسب دوغ و دوشاب و توجه به اهمیت یکی بر دیگری را در سرزمین لرستان باید جستجو کرد

زیرا به قرار تحقیق لرهای گله دار برای دوغ که کره آن گرفته شده ارزش و اهمیتی قابل نبوده اند و غالباً آن را به دور می ریختند

دوشاب که به اصطلاح دیگر آن را شیره می گویند چون مواد اولیه و وسایل تهیه و تدارک آن برای گله دارها فراهم نبود

بدون تردید عزت و اهمیت بیشتر داشت و هرگز دوغ بی خاصیت در نزد لرها نمی توانست جای دوشاب را بگیرد ادامه مطلب...

ضرب المثل نانش بده ایمانش مپرس

بعضی ها هنگام احسان و نیکوکاری هم دست از تعصب و تقید برنمی دارند

و از کیش و آیین و سایر معتقدات مذهبی سائل مستمند پرسش می کنند

به قسمی که آن بیچاره به جان می آید تا پشیزی در کف دستش گذارند

در حالی که نوع پروری و بشر دوستی از آن نوع احساسات و عواطف عالیه است

که ایمان و بی ایمانی را در حریم حرمتش راهی نیست به راه خود ادامه می دهد

و هر افتاده ای را که بر سر راه بیند دستگیری می کند ادامه مطلب...

داستان ضرب المثل نخود سیاه

هر وقت که می خواهند کسی از ماجرایی آگاه نشود و او را به بهانه ای بیرون فرستند

و یا به قول علامه دهخدا پی کاری فرستادن که کمی طول کشد

از باب مثال می گویند : فلانی را به دنبال نخود سیاه فرستادیم

یعنی جایی رفت به این زودی ها باز نمی گردد

اکنون ببینیم نخود سیاه چیست و چه نقشی دارد که به صورت ضرب المثل درآمده است

به طوری که می دانیم نخود از دانه های نباتی است

که چند نوع از آن در ایران و بهترین آنها در قزوین به عمل می آید

انواع و اقسام نخودهایی که در ایران به عمل می آید همه به همان صورتی که درو می شوند

مورد استفاده قرار می گیرند یعنی چیزی از آنها کم و کسر نمی شود و تغییر قیافه هم نمی دهند

مگر نخود سیاه که چون به عمل آمد آن را در داخل ظرف آب می ریزن تا خیس بخورد

و به صورت لپه دربیاید و چاشنی خوراک و خورشت شود

مقصود این است که در هیچ دکان بقالی و سوپر و فروشگاه نخود سیاه پیدا نمی شود

و هیچ کس دنبال نخود سیاه نمی رود ادامه مطلب...

ریشه ضرب المثل آب از سر چشمه گل آلود است

Proverbs root of the source water is muddy

آب از سرچشمه گل آلود است

مصداق بی کفایتی و تدبیر نادرست شخصی که در رأس آن امور است سرچشمه می گیرد

چرا که تا آب از سرچشمه گل آلود نباشد تیرگی به آن نمی گذرد و زلالی و روانی آن حفظ می شود

ضرب المثل آب از سرچشمه گل آلود است از زبان بیگانه به فارسی ترجمه شده است

خلفای اموی جمعا 14 نفر بوده اند که ازسال 41 تا 136 هجری درسرزمین پهناور اسلامی خلافت کرده اند

در میان ایشان هیچ یک در مقام فضیلت و تقوی همتای خلیفه ی هشتم، عمر بن عبداعزیز، نبوده است

این خلیفه تعالیم اسلامی را تمام و کمال اجراء می کرده است

دوران کوتاه خلافتش توام با عدل و داد بود و بدون تکلف و تجمل زندگی می کرد

روزی این خلیفه از عربی شامی پرسید :

عاملان من در دیار شما چه می کنند و رفتارشان چه گونه است ؟

عرب شامی با تبسمی رندانه جواب داد:

 « اذا طابت العین، عذبت الانهار »

یعنی چون آب در سرچشمه صاف و زلال باشد، در نهرها و جویبارها نیز صاف وزلال خواهد بود ادامه مطلب...

ریشه ضرب المثل آب پاکی را روی دستش ریخت

داستان ضرب المثل های فارسی و ایرانی

زمانی کسی به امید موفقیت و انجام مقصود مدت ها تلاش و فعالیت کند

ولی با صراحت و قاطعیت پاسخ منفی بشنود و دست رد به سینه اش گذارند

برای بیان حالش به ضرب المثل بالا استناد جسته می گویند

بیچاره این همه زحمت کشید ولی بالاخره آب پاکی روی دستش ریختند

در دین اسلام آب مؤثرترین عامل پاک کننده نجاست است

و زمین و آفتاب و استحاله در مرحله دوم مطهرات قرار دارند ادامه مطلب...